Παντρεύοντας τα πέντε στάδια του πένθους με το αλκοόλ

Υπάρχει μια διαδεδομένη θεωρία, σχετικά με τα πέντε στάδια του πένθους και της απώλειας, που προέκυψε πρώτη φορά από το βιβλίο “On Death and Dying” που έγραψε η Ελίζαμπεθ Κέμπλερ- Ρος (Elisabeth Kübler-Ross) το 1969. Στο βιβλίο περιγράφεται, μεταξύ άλλων, ποιες είναι οι φάσεις που περνάει ο άνθρωπος όταν υποστεί μια σημαντική απώλεια στη ζωή του, όταν δηλαδή χάσει ένα αγαπημένο πρόσωπο, είτε επειδή αυτό πέθανε, είτε επειδή κάποια σχέση «πέθανε»…

Τα πέντε στάδια του πένθους και της απώλειας

Τα πέντε αυτά στάδια, είναι αρκετά εύκολο να αναγνωριστούν, και ουσιαστικά περιγράφουν το πώς αντιδρά ένας ανθρώπινος νους κατά τη διάρκεια της διαδικασίας του πένθους του. Το πρώτο στάδιο του πένθους και της απώλειας είναι «Η Άρνηση», το δεύτερο «Ο Θυμός», το τρίτο «Η Διαπραγμάτευση», το τέταρτο «Η Κατάθλιψη» και πέμπτο –και συνήθως τελευταίο, «Η Αποδοχή». Είναι πολύ σημαντικό να κατανοήσουμε ότι πρόκειται για ένα παγκόσμιο χαρακτηριστικό, δεν έχει να κάνει με φυλές ή φύλο, κουλτούρα ή πολιτισμό, ηλικία ή μόρφωση, ενώ είναι εξίσου σημαντικό να θυμόμαστε ότι μπορεί να εκφραστούν με τυχαία σειρά. Εμείς βέβαια δε σκοπεύουμε να το «βαρύνουμε» πάρα πολύ το θέμα, οπότε, ας προσπαθήσουμε να περιοριστούμε στις περιπτώσεις της αγάπης και του χωρισμού, που, καθώς είναι και καλοκαιράκι, εμφανίζονται ολοένα και περισσότερο γύρω μου –και έχω βαρεθεί να περιθάλπω φιλαράκια…

Ένα… pairing για τα πέντε στάδια του πένθους

Αφού λοιπόν το ελαφρύναμε, αποσύροντας από το τραπέζι τις περιπτώσεις θανάτου –αν και όποιον ερωτευμένο που χώρισε να ρωτήσεις, αμέσως θα καταλάβεις ότι το βιώνει με παρόμοιο τρόπο και την ίδια σημασία, σα μικρό θάνατο, πάμε σε αυτό που πραγματικά μας ενδιαφέρει: ένα είδος άτυπου pairing, από ίδια εμπειρία και χωρίς καμία, μα καμία, επιστημονική τεκμηρίωση. Βέβαια, δεν προτρέπουμε κανέναν να μεθύσει για να ξεπεράσει τον πόνο του, αλλά, -ποιον κοροϊδεύουμε;- χωρίς αλκοόλ δεν παλεύεται…

Η Άρνηση είναι η πρώτη μορφή εκδήλωσης του πένθους, αυτό που λέμε «δεν το χωράει ο νους μου» και συνήθως διαρκεί σχετικά λίγο, ενώ συνοδεύεται από απομόνωση. Όχι όμως πλήρη απομόνωση! Μπορεί να μη θέλουμε να δούμε άνθρωπο και ψυχή ζώσα, αλλά έχουμε μεγάλη ανάγκη να μας κάνει παρέα μια βότκα. Διάφανη, συχνά άγευστη, άδεια όπως νοιώθουμε εκείνη την ώρα κι εμείς, καθαρό αλκοόλ με σαφές μήνυμα και σαφή επίδραση. Βασικά, γίνεσαι τύφλα, ξυπνάς σε ένα νέο κόσμο, και τότε καταλαβαίνεις τι έχει συμβεί…

Ακολουθεί ο Θυμός. Έρχεται συνήθως μετά την άρνηση, την ώρα που προσπαθείς να προσαρμοστείς στα νέα δεδομένα, αλλά σαφώς είσαι ανέτοιμος γι αυτό. Νιώθουμε ευάλωτοι, ανοιχτοί σε κάθε απλό και μικρό ερέθισμα, ο οργανισμός μας αντιδρά για να προστατευτεί και, πώς εκφράζεται λέτε αυτό; Με σπασίματα, μπουνιές, κοψίματα, νεύρα. Έχετε δει ή έχετε ζήσει εικόνες από αγγλικές παμπ; Εκεί που οι Αγγλάρες τα σπάνε όλα και πλακώνονται, για ψύλλου πήδημα; Ξέρετε τι πίνουν ε; Άρα ξέρετε από ποιο αλκοόλ συνοδεύεται η φάση του Θυμού. Μπίρα. Άγια μπίρα. Δροσερή για να σε κουλάρει αρχικά, φουσκωτική για να νιώθεις ότι καλύπτεται το κενό μέσα σου, ακόμα πιο φουσκωτική σε μεγάλη ποσότητα, χαρακτηριστικό άκρως απαραίτητο για να νιώσεις ότι το παρακάνεις, και αρκετά μεθυστική για να σου δώσει το έναυσμα να παρεκτραπείς…

Η Διαπραγμάτευση, που συνήθως ακολουθεί, είναι μια εσωτερική διαδικασία. Δε μιλάμε για συναλλαγή με τον άλλο, αλλά για ένα μεγάλο εσωτερικό διάλογο σκέψεων, όπου επαναφέρεις στο νου σου όλη την πορεία που ακολούθησες στη σχέση την οποία θρηνείς, και επανεξετάζεις βασανιστικά κάθε πτυχή αυτής. Βασικό στοιχείο είναι ότι θέτεις σε αμφισβήτηση το ποιος είσαι, προσπαθείς να δεις τι έκανες λάθος και τι θα μπορούσες να έχεις κάνει διαφορετικά. Σε αυτή τη φάση, θες θεωρητικά να έχεις καθαρό μυαλό, να εξετάσεις τις εναλλακτικές σου, συνδυάζεις σκέψεις και εκδοχές και το μόνο που μπορεί να σε συνοδεύσει επάξια είναι ένα καλό κοκτέιλ. Ή δύο. Ή μερικά. Ή πολλά! Έτσι κι αλλιώς, όσα και να πιείς δεν πρόκειται να συνειδητοποιήσεις τη ματαιότητα της φάσης την οποία περνάς…

Το τέταρτο στάδιο του πένθους, ίσως το πιο βαρύ, είναι η Κατάθλιψη. Έχεις συνειδητοποιήσει την απώλεια, έχεις θυμώσει, έχει εξετάσει τις πιθανές εκδοχές και έχεις δει τη μαύρη τρύπα στον κόσμο σου. Δε «χωνεύεται» με τίποτα, αλλά εσύ, ούτε σόδα χρειάζεσαι, ούτε Γιαγκερμάιστερ. Θες ένα ποτό καθαρό, straight, «βία» με πάγο μέσα, χωρίς φρου-φρου και γαρνιτούρες, αλλά παράλληλα χρειάζεσαι κάτι που θα σε «ζεστάνει» εσωτερικά και θα μετριάσει τη μοναξιά που νοιώθεις. Ένα καλό ουίσκι, ή ένα παλαιωμένο ρούμι, θα σε κρατήσουν, θα σε τσούξουν όσο σε τσούζει το πένθος σου, ενώ παράλληλα, με την αίσθησή ζεστασιάς τους, θα σε αγκαλιάσουν…

Εύλογα, μετά από όλη αυτή την ανάλυση, θα θέλετε να διαβάσετε και για το νούμερο 5, την Αποδοχή. Περιγράφεται ως το «απόλυτο δώρο» στις περιπτώσεις του πένθους και της απώλειας. Χαρακτηρίζεται από θάρρος, κουράγιο και ησυχία του μυαλού. Λένε. Οι άλλοι. Οι φήμες. Κάποιοι… Δε γνωρίζουμε κανέναν που να έχει φτάσει σε αυτό το σημείο. Άρα, δεν έχουμε ιδέα τι πίνεις όταν την κατακτήσεις. Μάλλον ό,τι γουστάρεις, επειδή είσαι υπεράνθρωπος και κάνεις ό,τι γουστάρεις έτσι κι αλλιώς. Καλά ποτάκια, σύντροφοι…