Όταν ο Sammy Davis Jr. γύριζε την καλύτερη διαφήμιση για ουίσκι

Πολλά χρόνια πριν το ιαπωνικό ουίσκι γίνει «της μόδας» παγκοσμίως και στη συνέχεια τα ράφια του αδειάσουν,  ο Sammy Davis Jr. Βρέθηκε στο επίκεντρο μιας από τις πιο εμβληματικές, ταυτόχρονα και υπερκουλ, διαφημίσεις που έχουν γυριστεί ποτέ για ποτό. Η κάμερα άνοιγε με τον ίδιο σ’ένα τραπέζι, παρέα με μια μποτίλια ουίσκι Suntory, χωρίς σενάριο, ούτε voice-over, μόνο με τους δικούς του, φωνητικούς αυτοσχεδιασμούς, τις χαρακτηριστικές του γκριμάτσες και μια μόνο λέξη στο τέλος… Suntory. Ανεπανάληπτο έπος, από έναν μοναδικά χαρισματικό καλλιτέχνη.

Ο ‘’Mr. Show Business’’ για τουλάχιστον τέσσερις δεκαετίες, όργωσε τα τηλεοπτικά και κινηματογραφικά πλατό στις ΗΠΑ, τις πίστες, όπως και τα πριβέ κλαμπ του κόσμου όλου, παρέα με τους υπόλοιπους θρύλους του περιώνυμου Rat Pack. Μια bigger-than-life περσόνα που στα 64 χρόνια ζωής του πρόλαβε και έχασε από ατύχημα το μάτι του, ασπάστηκε τον Ιουδαϊσμό, συμμετείχε σε σατανιστικές τελετές και στην επίσημη εκκλησία του Σατανά, εντάχθηκε στους Δημοκρατικούς και υποστήριξε ενεργά τον Τζον Κένεντι, νυμφεύθηκε τρις και απέκτησε τέσσερα παιδιά, σύναψε σχέση, μεταξύ άλλων με την Κίμ Νόβακ, αγάπησε την τέχνη της φωτογραφίας και λάτρεψε τα όπλα, βίωσε φυσικά τον ρατσισμό, βραβεύτηκε με Emmy και με Grammy (μετά θάνατον), τον κυνήγησε η εφορία για χρέη και τελικά πέθανε από καρκίνο στον φάρυγγα, αφού πρώτα αρνήθηκε στον γιατρό του την αφαίρεσή του, άρα και την απώλεια της φωνής του. Όπως αντιλαμβάνεστε, είχε προλάβει να χορτάσει από τον θαυμασμό του κόσμου.

Είναι όμως σχεδόν αδύνατο να μιλήσει κανείς για τον Sammy Davis Jr. και να μην αναφερθεί στο Rat Pack. Μαζί με τον Σινάτρα, τον Ντιν Μάρτιν, τον Πίτερ Λόφορντ και τον Τζόι Μπίσοπ, ο Σάμι έφερε χρώμα (κυριολεκτικά και μεταφορικά) στην παρέα. Ο ίδιος είχε μάθει να ζει με τα πειράγματα, ακόμη κι όταν ακουμπούσαν στα όρια του ρατσισμού, παραμένοντας όμως το πιο φωτεινό και χαρισματικό μέλος της παρέας, η αληθινή ψυχή του Rat Pack.

Λέγεται ότι στη δεκαετία του ’60, όταν κυκλοφορούσαν στα lounge των καζίνο και στα πριβέ κλαμπ όλοι μαζί, το ποτό που απολάμβανε πιο συχνά, ήταν ιαπωνικό ουίσκι με σόδα aka Highball, μόνο που καμιά φορά, αντικαταστούσε τη σόδα με ginger ale. Μάλιστα, το αγαπημένο του brand, πιθανότατα ήταν το Suntory. Δεν εξηγείται αλλιώς, άλλωστε, η ανάθεση της διαφημιστικής καμπάνιας στον Sammy Davis Jr.

Λέγεται ότι η εταιρεία είχε μάθει για την αγάπη του αμερικανού περφόρμερ προς τη Suntory. Όταν στις αρχές των 70’s αποφάσισε να χρησιμοποιήσει διεθνείς σελέμπριτις για τις καμπάνιες της προκειμένου να προσεγγίσει ένα ευρύτερο κοινό, η επιλογή του Sammy Davis Jr. φαίνεται πως ήρθε εύκολα. Και εκείνος, φυσικά, τους αποζημίωσε και με το παραπάνω.

Το τηλεοπτικό σποτ ήταν όλα όσα δεν περίμενε κανείς από μια διαφήμιση ουίσκι και όλα όσα είχε λατρέψει από την περσόνα του Sammy Davis Jr. Αφκιασίδωτο, αυθόρμητο, γεμάτο μπρίο και αυτοσχεδιασμό, με τον Sammy να μετατρέπει την προετοιμασία του ποτού του σε παράσταση για έναν ρόλο. Κόντρα στα μέχρι εκείνη την εποχή δεδομένα των τηλεοπτικών σποτ, αυτό της Suntory δεν έχει κάποιο μουσικό κομμάτι να συνοδεύει την εικόνα, δεν έχει voice-over, ούτε κάποιο συγκεκριμένο σενάριο.

Ο πρωταγωνιστής έχει αφήσει ένα τσιγάρο να καίει δίπλα του σε ένα τασάκι, πιάνει τη φιάλη του Suntory και αρχίζει να την ξεβιδώνει. Του πέφτει το καπάκι στα πόδια του, το μαζεύει, πιάνει ένα ποτήρι, βάζει πάγο και αφού «παίξει» λίγο με τις φανταστικές χορδές της φιάλης, σερβίρει μια γενναία μεζούρα. Η παράσταση συνεχίζει, αρπάζει ξανά τη φιάλη και κάνει πως τη γρατζουνάει σαν κιθάρα, για να πιάσει στη συνέχεια το ποτήρι και να απολαύσει μια γερή γουλιά. Όλα αυτά συνοδεία scat-singing. Ο Sammy Davis Jr. γενικά δείχνει να το απολαμβάνει και πείθει άπαντες. Όπως πείθει και με τη μία και μοναδική λέξη που ξεστομίζει, λίγο πριν σβήσουν τα φώτα της διαφήμισης, και με τον καπνό του τσιγάρου να σπάει το μονόχρωμο φόντο· Suntory!

Η επιτυχία της διαφήμισης, όπως φαντάζεστε, ήταν τεράστια, άλλωστε κι εγώ σήμερα, πενήντα χρόνια μετά, τη βρίσκω πανέμορφη. Και άνοιξε την όρεξη στην εταιρεία και για άλλες. To ’80 χρησιμοποίησαν τον Φράνσις Φορντ Κόπολα μαζί με τον Ακίρα Κουροσάβα, λίγο νωρίτερα το είχε κάνει με τον Χέρμπι Χάνκοκ, ο οποίος έπαιζε πιάνο και στο τέλος πρότεινε να απολαμβάνει κανείς το Suntory του ‘’straight’’, χωρίς πάγο ή σε μια άλλη τον Ρον Κάρτερ να παίζει κοντραμπάσο και να το προτείνει «ζεστό».

Πόσο μακριά πάντως είναι από σημερινά πρότυπα, όχι μόνο διαφήμισης, αλλά και λάιφσταϊλ. Από το αναμμένο τσιγάρο μέσα στο πλάνο, μέχρι το ανοικτό πουκάμισο του Sammy Davis Jr., το κόνσεπτ της ίδιας της διαφήμισης, ακόμη και τους ρυθμικούς βερμπαλισμούς του scat —τόσο ξένους με τις σημερινές, μουσικές προτιμήσεις ή τον ηδονισμό που εξέπεμπε. Υποσημείωση: παρατηρήστε τη σημειολογία του κομματιού πάγου που χρησιμοποιεί ο Sammy· χρησιμοποιεί λαβίδα, το παίρνει από μια γυάλινη σαμπανιέρα και είναι πάγος κομμένος, όχι παγάκια βενζινάδικου ή ψυγείο, σαν κι αυτά που χρησιμοποιούμε σήμερα.

Σήμερα λοιπόν, πενήντα χρόνια μετά, κοιτάζω με νοσταλγία διαφημίσεις σαν κι αυτές, που προβάλλουν ένα οριακά ευτελές για την εποχή ουίσκι, από την core σειρά του αποστακτηρίου, το οποίο πιθανότατα θα ήταν και καλύτερο γευστικά από πολλά σημερινά, πολύ πιο ακριβά ουίσκι. Ένα ουίσκι με απλή, λιτή ετικέτα, σερβιρισμένο σε ένα κοντό ποτήρι, τύπου old-fashioned, με καλό πάγο και ακόμη καλύτερη διάθεση.