Το ελληνικό Άγιο Πνεύμα

Πριν περίπου 700 χρόνια, στα μοναστήρια του Αγίου Όρους, γεννήθηκε το πιο ξακουστό παραδοσιακό μας απόσταγμα, το τσίπουρο. Στη συνέχει διαδόθηκε σε περιοχές όπως η Μακεδονία, η Ήπειρος, η Κρήτη και η Μαγνησία. Στη Μαγνησία συγκεκριμένα, εξελίχθηκε ιδιαιτέρως τα τελευταία 100 χρόνια με την έλευση προσφύγων από τη Μικρά Ασία το 1922, οι οποίοι εποίκησαν ένα κομμάτι του Βόλου το οποίο και ονόμασαν Νέα Ιωνία. Αυτοί έφεραν και την δική τους παράδοση όσον αφορά την σπιτική απόσταξη τσίπουρου την οποία και μοιράστηκαν με τους ντόπιους της περιοχής. Κι έτσι, η παράδοση των τσιπουράδικων της Σμύρνης συνεχίστηκε και σε περιοχές της Ελλάδας.

Στη Μαγνησία δραστηριοποιείται πολλά χρόνια το Οινοποιείο-Αποστακτήριο της οικογένειας Αποστολάκη και συγκεκριμένα στο Κρόκιο Αλμυρού. Αυτό πήγα να επισκεφτώ για ένα διήμερο και να δοκιμάσω το χαρακτηριστικό του τσίπουρο μαζί με καλούς φίλους και συνάδελφους, σε μία εκδρομή που διοργανώθηκε από την εταιρία Χάλαρης, διανομέα του προϊόντος.

Ο καιρός δεν ήταν καλός σύντροφος αφού και τις 2 μέρες της εξόρμησης μας στον Βόλο έβρεχε διαρκώς. Το διήμερο ξεκίνησε με ξενάγηση στις εξαιρετικές εγκαταστάσεις του οινοποιείου από τον κύριο Δημήτρη Αποστολάκη. Εκεί, μάθαμε ότι το τσίπουρο (με γλυκάνισο ή χωρίς) προέρχεται από σταφύλια εξαιρετικής ποιότητας ποικιλίας Μοσχάτο Αμβούργου. Αυτά, αφού περάσουν από προσεκτική διαλογή και γίνει ο αποραγισμός τους τοποθετούνται ολόκληρα σε δοχείο όπου ζυμώνονται. Μόλις τελειώσει η αλκοολική ζύμωση, ο μούστος που προορίζεται για την παραγωγή κρασιού αφαιρείται και τα στέμφυλα μαζί με ποσότητα οινολάσπης αποστάζονται σε χάλκινο άμβυκα, ασυνεχούς απόσταξης που θερμαίνεται με ρυθμιζόμενη φλόγα υγραερίου. Στην περίπτωση του τσίπουρου με γλυκάνισο, αυτός προστίθεται σε αυτό το αρχικό στάδιο όπου αρωματίζει το τελικό μας προϊόν. Οι καρδιές, τώρα, αυτής της πρώτης απόσταξης καθώς και οι παραχθέντες κεφαλοουρές επαναποστάζονται  χωριστά. Στη συνέχεια, γίνεται το τελικό ‘’blending’’, δηλαδή η μείξη των παραχθέντων προϊόντων και αφού αυτά αραιωθούν με καθαρό νερό της περιοχής φιλτράρονται και εμφιαλώνονται. Στο μεν τσίπουρο χωρίς γλυκάνισο η θερμοκρασία πέφτει χαμηλά κατά το φιλτράρισμα, στο δε γλυκανισούχο αδερφάκι του η θερμοκρασία του παραμένει δωματίου αφού θέλουμε να αποφύγουμε το ‘’άσπρισμα’’ του αποστάγματος μας, κάτι που συμβαίνει στα γλυκανισούχα αποστάγματα όταν αυτά κρυώσουν. Είχαμε και την τύχη να πέσουμε ακριβώς στην στιγμή που κεφαλοουρές από την πρώτη απόσταξη επαναποστάζονταν και μύρισε ο τόπος!

Τελευταίο project της οικογένειας είναι το παλαιωμένο τσίπουρο που το ωριμάζουν σε δρύινα γαλλικά και αμερικάνικα βαρέλια και συστήνουν να το απολαμβάνεις σκέτο σε ποτήρι γευσιγνωσίας. Η παλαίωση, προς το παρόν, έχουν αποφασίσει να διαρκεί 1 χρόνο αλλά στα σχέδια τους είναι να δοκιμάσουν και περισσότερα για διαφορετικά αποτελέσματα.

Μετά την εξαιρετικά ενημερωτική ξενάγηση, οι οικοδεσπότες μας φρόντισαν να μας ταΐσουν πλουσιοπάροχα με ορεκτικές λιχουδιές και κρέατα κάθε λογής ψημένα επί τόπου στο τζάκι της τραπεζαρίας του οινοποιείου. Όλα αυτά φυσικά συνοδεία κρασιών και τσιπούρων. Νομίζω πως πιο πολύ όμως έφαγε ο φίλος και συνάδελφος Άκης Συμεωνίδης, εκ Θες/νίκης, αφού μαζί με τον έτερο από το LaDoze crew, Βαγγέλη Αρβανίτη, απέδειξαν ότι η καλή ομάδα φαίνεται και εκτός του μπαρ. Είχαμε βέβαια την ευκαιρία να συναντήσουμε παλιούς και νέους γνωστούς από την τοπική μπαρτέντερ κοινότητα όπως τον πάντα χαμογελαστό Χρήστο Αλεξάκη και τον δημιουργικό Σάκη Κουζιώκα.

Μία τρίωρη ανάπαυση στο ξενοδοχείο μας ήταν αρκετή για να ξαναβγούμε έξω σε αναζήτηση αυτή την φορά των πιο hip και δημιουργικών στεκιών της πανέμορφης πόλης του Βόλου. Και συνειδητοποιήσαμε πως το Gala, το Grappa και το Grooove που επισκεφτήκαμε δεν έχουν τίποτα να ζηλέψουν από αντίστοιχα μαγαζιά της Αθήνας. Ειδικά στο Grooove, ο επικεφαλής μπαρτέντερ, συνιδιοκτήτης και προαναφερθέν Σάκης Κουζιώκας έχει κάνει εξαιρετική δουλειά στην κάβα, στο μπαρ αλλά και στην ποιότητα των ποτών και των κοκτέιλ. Σίγουρα ένα must see για τους επισκέπτες του Βόλου. Οι πιο ορεξάτοι και πιο ξεκούραστοι της παρέας (όπως το αχώριστο δίδυμο Νίκος Γαρτζολάκης–Άγγελος Κιάμος) συνέχισαν για μερικά late drinks σε μπαρ αγνώστων λοιπών στοιχείων στο οποίο δεν έχει αναφερθεί κανείς ακόμα…

Η επόμενη μέρα βρήκε εμένα και τον φίλο μου Θύμιο Βούλγαρη να περπατάμε στο γλιστερό, λόγω βροχής, boardwalk του Βόλου, χαζεύοντας ψαροκάικα και ανάλαφρους ντόπιους που απολάμβαναν την βόλτα τους. Ένας καφές ξανά στο Grooove και η μέρα έκλεισε με την πολυαναμενόμενη επίσκεψη μας σε παραδοσιακό τσιπουράδικο στην Νέα Ιωνία όπου απολαύσαμε φρεσκότατους θαλασσινούς μεζέδες μαζί με-τι άλλο;-τσίπουρο Αποστολάκη! Highlight του γεύματος στο τσιπουράδικο ‘’του Καρακατσάνη’’, εκτός από τους πρωταγωνιστές Αχιλλέα Πουλημένο και Σπύρο Τσοπελάκο, τα bitters της Bitter Truth που έφερε ο Σάκης και παντρέψαμε μαζί με το τσίπουρο μπροστά στα έκθαμβα μάτια του Απόστολου Αποστολάκη.

Μήπως λοιπόν πρέπει να αρχίσεις να βλέπεις με άλλο μάτι το ταπεινό, μέχρι πρόσφατα, τσίπουρο και να του αποδίδεις το σεβασμό που του αξίζει;