Τεκίλα με μεζέ

Μπορεί η τεκίλα να είναι ένα παραδοσιακό, μεξικανικό ποτό, όμως καθώς οι Μεξικανοί μοιάζουν τόσο πολύ με τους Έλληνες, τόσο σε χαρακτήρα, όσο και σε ταμπεραμέντο, όλα αυτά τα χρόνια την έχουμε τιμήσει δεόντως στη χώρα μας. Την έχουμε δε εντάξει —τολμώ να δηλώσω— στο πλαίσιο την καθημερινότητάς μας, είτε απολαμβάνοντάς την σε κάποιο μπαρ ως κοκτέιλ, σε σφηνάκια ή σε long drink σε κάποιο κλαμπ, είτε στο σπίτι μας μέσα από κάποια πρίμιουμ έκφρασή της. Τα πρωτογενή της αρώματα, ο αδάμαστος χαρακτήρας των πιο αυθεντικών της brand, η παράδοσή της, πολλές φορές ακόμη και η αψάδα της, δε θα ήταν υπερβολή αν λέγαμε πως τη φέρνουν κοντά στο τσίπουρο, το δικό μας παραδοσιακό ποτό. Από την άλλη, είναι ένα απόσταγμα που ζητά και φαγητό, κυρίως εκείνα τα πιο μικρά, τα τάπας, τους μεζέδες, τις μπουκίτσες παντός τύπου που παρατείνουν την απόλαυση. Αποφάσισα να το διαπιστώσω ιδίοις όμμασι και… στόμασι, οπότε πήρα τρεις μποτίλιες τεκίλα El Tequileño, ένα από τα brand που αγαπώ ιδιαιτέρως, πήγα σε ένα από τα καφενεία της γειτονιάς μου και έδωσα στους θαμώνες του να δοκιμάσουν τεκίλα με μεζέ.

Η πρώτη φορά που δοκίμασα την τεκίλα El Tequileño ήταν πριν αρκετά χρόνια στο θρυλικό μπαρ La Capilla, στην Πόλη της Τεκίλας, στο Μεξικό. Το πλήρες όνομα του μπαρ είναι La Capilla de Don Javier —έχοντας λάβει το όνομα του εκλιπόντος δημιουργού του, Don Javier Delgado Corona— και πρόκειται για μία τυπική, παραδοσιακή μεξικανική cantina-μπαρ της περιοχής, σε ένα παλιό κτίσμα της πόλης. Εσωτερικά, ο χώρος παραπέμπει περισσότερο σε καφενείο, παρά σε σύγχρονο μπαρ. Όταν το είχα επισκεφθεί είχε πλαστικές καρέκλες, μια τηλεόραση που μετέδιδε αγώνες, φωτογραφίες σε κορνίζες και κάθε λογής memorabilia κρεμασμένα στους τοίχους, ενώ στο ταβάνι στριφογυρνούσαν νωχελικά ανεμιστήρες οροφής, προκειμένου να δροσίσουν —όσο γίνεται— την ατμόσφαιρα. Όταν έφθασα, κάτω ακριβώς από αυτούς ήταν αραγμένος και ο μακαρίτης, διαβάζοντας εφημερίδα, ενώ τη μπάρα του φρόντιζε ο πιτσιρικάς, τότε, ανιψιός του.

Παραγγείλαμε —τι άλλο;— μια γύρα Batangas, το κλασικό long drink του La Capilla, δηλαδή λευκή τεκίλα, λίγο στυμμένο λάιμ, αλάτι στο χείλος του ποτηριού και Coca Cola. Το ανιψούδι του βούτηξε τέσσερα ποτήρια στο αλάτι, άρπαξε μια μποτίλια El Tequileño blanco, έριξε μια γενναία δόση στο ποτήρι τύπου Collins, έστυψε το λάιμ, απογέμισε με Coca Cola και ανακάτεψε με το κουζινομάχαιρο του θείου του το ποτό —«σήμα κατατεθέν» του Batanga. Ακούμπησε τα τέσσερα ποτά στο μπαρ, μας έβγαλε και ένα μπολάκι με chicharrones(τηγανητό χοιρινό δέρμα) και άραξε στο back bar με ευχαρίστηση. Άλλωστε, είπαμε, τεκίλα με μεζέ!

Γυρίζοντας στο σήμερα, στην Ελλάδα του 2025, ο υπογράφων μπαίνει με τρεις φιάλες τεκίλα El Tequileño παραμάσχαλα σε ένα αγαπημένο καφενείο του Βύρωνα, στην περιοχή της Νεράιδας. Το καφενείο έσφυζε από ζωή και οι θαμώνες του απολάμβαναν τσίπουρο με μεζεδάκια, ενώ τα γέλια και οι συζητήσεις δημιουργούσαν μια πολύ όμορφη ατμόσφαιρα.

Ρώτησα τον Δημήτρη και την Πόπη, ιδιοκτήτες του καφενείου, αν θα μπορούσα να βάλω λίγη τεκίλα πλάι στους μεζέδες τους και μόλις έλαβα την καταφατική απάντηση, ξεκίνησα να γυρίζω από τραπέζι σε τραπέζι, εξηγώντας στους —κατά συντριπτική πλειονότητα— άνδρες της ομήγυρης, όλα όσα χρειάζεται να γνωρίζει κανείς για την κατηγορία της τεκίλας και για την τεκίλα El Tequileño εν προκειμένω.

Η El Tequileño παράγεται στο αποστακτήριο La Guarreña, στην καρδιά του Χαλίσκο, στην Πόλη της Τεκίλας. Το αποστακτήριο δημιουργήθηκε το 1959 από τον Don Jorge Salles Cuervo και έχει παραμείνει από τα ελάχιστα που παράγουν αποκλειστικά ένα και μόνο brand. Το αποστακτήριο εισήγε ουκ ολίγες καινοτομίες όταν πρωτοφτιάχτηκε, όπως τους λέβητες ατμού υψηλής πίεσης για το βράσιμο της καρδιάς της αγαύης, ενώ εδώ και εξήντα χρόνια παράγει τεκίλα που αδιαμφισβήτητα έχει πολύ-πολύ μεγάλη απήχηση μεταξύ των Μεξικανών.

Το αποστακτήριο La Guarreña και οι υπεύθυνοι παραγωγής του προμηθεύονται αγαύες από τα υψίπεδα του Χαλίσκο, τα επονομαζόμενα Los Altos ή Highlands, εκεί όπου το υπέδαφος και η σύστασή του σε μεταλλικά στοιχεία, πιστεύεται πως χαρίζει υψηλή σύσταση σε σάκχαρα στην αγαύη —ζητούμενο για την παραγωγή τεκίλας.

Οι καρδιές της αγαύης ψήνονται στους προαναφερθέντες φούρνους υψηλής πίεσης (autoclave), μέχρι να καραμελώσουν και να συγκεντρωθούν τα σάκχαρά τους. Οι ψημένες καρδιές της αγαύης στη συνέχεια αλέθονται από roller-mill στα οποία χρησιμοποιείται ηφαιστειογενές νερό πηγής, ο καραμελωμένος χυμός της διαχωρίζεται πλήρως από τις ίνες του φυτού και μεταφέρεται σε ανοικτές δεξαμενές με τη μεγαλύτερη της ποσότητα, αυτή που προορίζεται για τη βασική, λευκή της τεκίλα, να αναμειγνύεται με ακατέργαστη ζάχαρη από μεξικανικά ζαχαροκάλαμα, σε ποσοστό 70%-30%. Ναι, σωστά διαβάσατε. Η El Tequileño blanco δεν είναι μια τεκίλα 100% de Agave, όπως αυτές που έχουμε συνηθίσει να πίνουμε τα τελευταία χρόνια, αλλά μία τεκίλα Mixto, προϊόν ανάμειξης χυμού από μπλε αγαύη και άλλων ζαχαρούχων πρώτων υλών. Παρόλα αυτά, μην αμφιβάλλετε πως πρόκειται για μια εξαιρετική τεκίλα. Ζύμωση, διπλή απόσταξη σε χάλκινους άμβυκες και αραίωση με νερό μέχρι τους αλκοολικούς βαθμούς εμφιάλωσης. Οι υπόλοιπες όμως ετικέτες της, η reposado και η cristalino, η platinum, η reposado gran reserve, η añejo gran reserva και η reposado rare, που εισάγονται στην Ελλάδα από την εταιρεία Deals είναι τεκίλες 100% de agave.

Στον «τόπο του εγκλήματος», στο πολύβουο βυρωνιώτικο καφενείο, η τεκίλα συνέχιζε να ρέει όσο μιλούσα στους θαμώνες του, λαμβάνοντας μάλιστα και feedback για τη γεύση της, τις διαφορές της από το τσίπουρο που έχουν συνηθίσει και για το αν ταιριάζει με τους μεζέδες που έτρωγαν. Έλαβα άφθονες απαντήσεις και σχόλια για την τεκίλα με μεζέ —η γλώσσα, από ένα σημείο κι έπειτα, πήγαινε ροδάνι. Αυτή είναι άλλωστε και μια μεγάλη διαφορά από τα παραδοσιακά, αυθεντικά και πιο αντι-τουριστικά σημεία εστίασης, έναντι των πιο μοδάτων: οι συστολές είναι λιγότερες και η κουβέντα, η συζήτηση, η επικοινωνία πιο πλούσια και πιο θερμή.

Η τεκίλα, ένα απόσταγμα που παράγεται στην άλλη άκρη του κόσμου, δεν ξένισε καθόλου τους πρωταγωνιστές του παρόντος, την περιέγραφαν ανεπιτήδευτα με όρους απλούς και καθημερινούς και την ταίριαζαν με γεύσεις της καθημερινότητάς τους. Αν αυτό, η τεκίλα με μεζέ, δεν αποτελεί πολυπολιτισμικότητα, ευρύτητα πνεύματος, αλλά και μια ιδιότυπη εκλεκτική συγγένεια, μεταξύ των Ελλήνων και των Μεξικανών, μεταξύ του τσίπουρου και της τεκίλας, με κοινή συνισταμένη την αιθυλική αλκοόλη —κοινή και στα δύο—, αλλά και τον μεζέ, τότε δεν ξέρω πως μπορώ να περιγράψω διαφορετικά αυτό που βίωσα.

Στο τέλος της ημέρας, η δοκιμή αυτή δεν αφορούσε ούτε τις ονομασίες προέλευσης ούτε τις τεχνικές λεπτομέρειες της παραγωγής. Αφορούσε στο αν ένα απόσταγμα μπορεί να καθίσει άνετα στο τραπέζι της καθημερινότητάς μας. Η τεκίλα El Tequileño το έκανε χωρίς προσπάθεια, πλάι σε πιάτα, κουβέντες και ανθρώπους που ξέρουν να περνούν καλά και να απολαμβάνουν τη στιγμή με όρεξη! Όπως το τσίπουρο, έτσι κι εκείνη, δείχνει ότι τα ποτά αποκτούν νόημα μόνο όταν μοιράζονται.