Bierstiefel: Ένα από τα πιο εμβληματικά ποτήρια ζύθου στον κόσμο
Φώτης Αναστασίου•Περί ζύθου
Όσοι αγαπάμε τον μαγικό κόσμο του ζύθου, λίγο πολύ συλλέγουμε ανοιχτήρια, ποτήρια, σουβέρ, καπάκια κτλ. Προσωπικά, έχω μια ιδιαίτερη αδυναμία στα ποτήρια. Πριν από αρκετό καιρό, ενώ τακτοποιούσα τη συλλογή μου, το μάτι μου έπεσε σε μια γυάλινη δίλιτρη μπότα ιστορικής βαυαρέζικης ζυθοποιίας. Έτσι, θέλησα να μοιραστώ την προέλευση αυτού του μοναδικού ποτηριού που, αν μη τι άλλο, είναι από τα πιο εντυπωσιακά. Υπάρχουν αρκετές εκδοχές για την προέλευση του Bierstiefel όμως οι δύο επικρατέστερες σχετίζονται με το πεδίο της μάχης.
Ο μύθος αναφέρει ότι, για να παρακινήσει τα στρατεύματά του, κατά τη διάρκεια μιας ιδιαίτερα δύσκολης ημέρας στο πεδίο της μάχης, ένας Γερμανός στρατηγός στοιχημάτισε ότι θα έπινε από την μπότα του σε περίπτωση που κέρδιζαν οι δυνάμεις του. Η μονάδα του κέρδισε. Αλλά εκεί ο μύθος αποκτά δύο εκδοχές. Η μια αναφέρει ότι ο Γερμανός στρατηγός ολοκλήρωσε το στοίχημα, ήπιε από τη μπότα και έτσι ενέπνευσε πέρα από το στράτευμα του και την κατασκευή του συγκεκριμένου ποτηριού και η άλλη πως είχε ήδη ζητήσει να του κατασκευάσουν μια γυάλινη μπότα για να κρατήσει τον λόγο του και να αποφύγει μια άσχημη γουλιά.

Photo from https://www.druthersbrewing.com/
Ένας άλλος μύθος αναφέρει πως ορισμένες γερμανικές μεραρχίες —ή ακόμα και μερικοί πιο απαρχαιωμένοι στρατοί— έκαναν τους στρατιώτες να πίνουν από τις μπότες τους με τις οποίες παρέλασαν.
Τα πρώτα ποτήρια που διασώζονται σε σχήμα μπότας όμως, προέρχονται από την Αγγλία και χρονολογούνται στις αρχές του δέκατου ένατου αιώνα. Αυτά ήταν ελαφρώς διαφορετικά σε στιλ από αυτά που ξέρουμε σήμερα. Ήταν πιο μικρά και διέθεταν ένα λουράκι ιππασίας φουσκωμένο στο γυαλί γύρω από τον αστράγαλο της μπότας, υπονοώντας τη σύνδεσή τους με ιππικούς και κυνηγετικούς συλλόγους. Ωστόσο, αυτό το ποτήρι δεν διατηρήθηκε ως χαρακτηριστικό της αγγλικής κουλτούρας. Δεν είναι σαφές αν οι Βρετανοί ενέπνευσαν τους Γερμανούς, αλλά στα μέσα του 1800, το Bierstiefel που γνωρίζουμε σήμερα έγινε μέρος της γερμανικής κουλτούρας ζύθου.
Οι Γερμανοί αύξησαν το μέγεθος (σε ένα λίτρο και άνω) και εγκατέλειψαν το λουράκι ιππασίας. Έγινε μαζική παραγωγή κι έτσι το Bierstiefel έγινε μέρος της λαϊκής κουλτούρας και όχι κάτι περιορισμένο ή εξειδικευμένο.

Το Bierstiefel που σχεδίασε η Ζυθοποιία Αναστασίου
Η στρατιωτική προέλευση επανεμφανίζεται με τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, όπου Γερμανοί στρατηγοί πράγματι στοιχημάτισαν πίνοντας από ένα Bierstiefel μετά τη μάχη. Ως αποτέλεσμα, το μέγεθος της μπότας μόνο μεγάλωσε. Μέχρι τότε, το ποτήρι Bierstiefel αποτελούσε μέρος της γερμανικής στρατιωτικής κουλτούρας, όμως αυτό αλλάζει με το τέλος του Β’ Παγκόσμιου Πολέμου. Αμερικανοί στρατιώτες συνέλεγαν τα ποτήρια και επέστρεφαν με αυτά ως πολεμικά λάφυρα. Έτσι, το Bierstiefel έγινε παγκοσμίως γνωστό με αποκορύφωμά τη δεκαετία του 1950 οπότε και συναντάμε τα αντίστοιχα ιαπωνικά κεραμικά και τις αμερικανικές παραλλαγές των καουμπόικων μποτών.
Το κατάλληλο ποτήρι σίγουρα παίζει τεράστιο ρόλο στην κατανάλωση ζύθου, όχι όμως περισσότερο από τον ίδιο τον ζύθο. Προσωπικά, πάντα με ενθουσίαζε στην όψη το Bierstiefel και τί πιο απολαυστικό από το να απολαμβάνεις την αγαπημένη σου συνταγή σε αυτό, ειδικά και ενόψει Oktoberfest! Prost!