Τελικά, έπινε cognac ο αυτοκράτορας Ναπολέων;

Ένα από τα πλέον αποτελεσματικά εργαλεία προώθησης που είχε ποτέ η βιομηχανία του cognac ήταν αδιαμφισβήτητα η εικόνα και το όνομα του αυτοκράτορα της Γαλλίας, Ναπολέων. Το αυτοκρατορικό όνομα «κατασχέθηκε» και χρησιμοποιήθηκε ως απόδειξη γνησιότητας, ως εχέγγυο πως το συγκεκριμένο μπράντι που έφερε τον τίτλο του, καταγόταν όντως από την περιοχή του Κονιάκ.

Ναπολέων και ιστορία

Ο τίτλος του Ναπολέοντα ξεκίνησε να χρησιμοποιείται τις πρώτες, πολύπαθες δεκαετίες του 20^ου αιώνα, πρωτίστως από τα εγγλέζικα στρατιωτικά πρατήρια, που προμήθευαν, μεταξύ άλλων, και με μπράντι τους στρατιωτικούς στον πόλεμο. Η σύνδεση του αυτοκρατορικού ονόματος με ένα προϊόν σαν το cognac, παραμένει παρόλα αυτά, ομιχλώδης. Κι αυτό διότι, καταρχήν, ο Ναπολέων Α’ Βοναπάρτης υπήρξε, για τουλάχιστον έναν αιώνα, μισητός εχθρός με τη Μεγάλη Βρετανία, ενώ λέγεται πως ούτε οι κάτοικοι του Κονιάκ τον συμπαθούσαν ιδιαίτερα, σε αντίθεση με τον ανιψιό του και διάδοχο του θρόνου, Ναπολέων Γ’.

Σε κάθε περίπτωση, όντως η σύνδεση του cognac με το αυτοκρατορικό όνομα προήλθε όντως από τον Ναπολέων Βοναπάρτη και λέγεται πως ήταν ο σημαντικότερος λόγος που άνοιξε διάπλατα τις πόρτες στην αγορά της Ασίας, αφού η εικόνα του αυτοκράτορα συμβόλιζε και συμβολίζει ακόμα δύναμη και υψηλό κύρος.

Αυτά τα cognac τα οποία πωλούνταν και διοχετεύονταν, κυρίως εντός της Μεγάλης Βρετανίας, θεωρούνται πλέον πλαστά. Τα περισσότερα συνοδεύονται και από το έτος 1811, για κάποιο μη εξακριβωμένο λόγο –πέρα από το ότι τοποθετείται την εποχή της αυτοκρατορίας του Βοναπάρτη. Κι αυτό έχει μια εξήγηση. Στην κρίση των αρχών του αιώνα με το απόθεμα σε αποστάγματα να πέφτει κατακόρυφα –κυρίως λόγω του πολέμου, αλλά και τις φυλλοξήρας- οι Γάλλοι προσπάθησαν να εμφιαλώσουν και να πουλήσουν μέχρι και τα τελευταία μπράντι που τους είχαν απομείνει, προκειμένου να επιβιώσουν. Το όνομα Ναπολέων, που είχε ήδη ξεκινήσει να χρησιμοποιείται ως σύμβολο αυθεντικότητας, τους έδινε την απαραίτητη ποιότητα, ώστε να τα πουλήσουν πιο ακριβά και μάλιστα με πλαστή ημερομηνία απόσταξης -αυτή του 1811-, παρόλο που μπορεί να είχε αποσταχθεί πολύ αργότερα, επί αυτοκρατορίας του Ναπολέοντα Γ’.

Σε κάθε περίπτωση, ο τίτλος Ναπολέων, χρησιμοποιήθηκε και χρησιμοποιείται ακόμη –ανεπίσημα- για να χαρακτηρίσει cognac με ελάχιστη ηλικία ωρίμασης του νεαρότερου αποστάγματος στο μείγμα τα έξι χρόνια. Μέχρι και πέρυσι μάλιστα ταυτιζόταν με την επίσημη κατηγοριοποίηση του XO (η ελάχιστη ηλικία του XO είναι πλέον τα δέκα χρόνια).

Ναπολέων και Courvoisier

Από το όνομα, παρόλα αυτά, της κατηγορίας, επωφελήθηκε σχεδόν αποκλειστικά, ο οίκος Courvoisier. Ο θρύλος που δημιούργησαν οι Simons, Εγγλέζοι αγοραστές του οίκου εν έτει 1909, λέει πως ο ίδιος ο Βοναπάρτης ήρθε σε επαφή για πρώτη φορά με το cognac Courvoisier το 1811, όταν επισκέφθηκε τα κελάρια των ιδρυτών του, Emmanuel Courvoisier και Louis Gallois, στο παριζιάνικο προάστιο του Bercy. Ο μύθος μάλιστα συνεχίζει, λέγοντας πως στη διαδρομή προς την εξορία, ο Βοναπάρτης φόρτωσε στο πλοίο για το νησάκι της Αγίας Ελένης μερικά βαρέλια από Courvoisier cognac.

Το 1869 μάλιστα, ο Ναπολέων Γ’, έδωσε στον οίκο Courvoisier τον τίτλο του Επίσημου Προμηθευτή της Αυτοκρατορικής Αυλής! Η σύνδεση του οίκου, παρόλα αυτά, με το όνομα του Ναπολέοντα, θα γίνει από τα αδέλφια Simon, μετέπειτα ιδιοκτήτες, το 1927. Έκτοτε, ολόκληρο σχεδόν το πλάνο προώθησης τους θα βασιστεί στον αυτοκράτορα, με τον οίκο να κυκλοφορεί το 1951 και μία νέα εμφιάλωση, σε μία υπέροχη φιάλη, στην οποία θα δώσει το όνομα της συζύγου του αυτοκράτορα, Ιωσηφίνας.

Στις υπέροχες εγκαταστάσεις του Courvoisier, που από το 1828 βρίσκονται στο Ζαρνάκ και που είχα την τύχη να επισκεφθώ, μπορεί κανείς να βυθιστεί στα 200 χρόνια του οίκου, μέσα από επιγραφές, αυτοκρατορικές σφραγίδες, παλιά χειρόγραφα και φυσικά μέσα από μία υπέροχη συλλογή από φιάλες, μεταξύ αυτών και οι φιάλες που φιλοτέχνησε ο σπουδαίος Ερτέ, στα τέλη της δεκαετίας του ’80.